Koreańska droga ku niepodległości

Kiedy 22 sierpnia 1910 roku japoński gubernator generalny w Korei, feldmarszałek Masatake Terauchi, podpisywał w imieniu swojego rządu traktat formalizujący aneksję Korei przez Cesarstwo Wielkiej Japonii, zarówno on, jak i inni japońscy dygnitarze spodziewali się, że Koreańczycy szybko zasymilują się z japońskim porządkiem życia i porzucą swoją narodową tożsamość. Nic bardziej mylnego. Koreańczycy opierali się japonizacji i marzyli o wyzwoleniu spod władzy okupanta. Wyrazem tego marzenia był tzw. ruch 1 marca – seria pokojowych manifestacji (łącznie ponad 1000 protestów w całym kraju), podczas których Koreańczycy wyrazili swój sprzeciw przymusowej japonizacji i żądanie niepodległości dla swojego państwa.

Co spowodowało ten wybuch patriotyzmu? Z pewnością emocje narastały stopniowo przez lata okupacji, ale jako katalizator wskazuję się sekwencję kilku wydarzeń z przełomu 1918 i 1919 roku. Pierwszą iskierką był koniec I wojny światowej i Konferencja pokojowa w Paryżu, na którą udała się delegacja koreańska z nadzieją uzyskania międzynarodowego wsparcia w walce o niepodległość.

Nadzieje te się nie ziściły, ponieważ świat Zachodu, tak nadal kolonialny, uznawał Koreę za japońską kolonię. Mimo tego niepowodzenia, duch walki płonął dalej, a został on podsycony nagłą śmiercią Cesarza Kojonga 21 stycznia 1919 roku, którą po dziś dzień niektórzy uważają za zabójstwo. W odpowiedzi na te wydarzenia, i inspirowani Czternastoma punktami Wilsona, koreańscy studenci w Tokyo opublikowali 8 lutego 1919 roku własny niepodległościowy manifest, w którym ogłosili swoją determinację w walce o wolność Korei. Niecały miesiąc później, wczesnym rankiem 1 marca, 33 kluczowych aktywistów rozprowadziło wśród obywateli Seulu kopie Deklaracji Niepodległości. Około południa w parku Tapgil w dzielnicy Jongno zaczęli zbierać się uczniowie, studenci i przechodnie, a o godzinie 14:00 liderzy rodzącego się ruchu odczytali Deklarację przed gromadzącymi się tłumami, po czym złożyli ją na ręce japońskich policjantów i zostali aresztowani. Tysiące ludzi, ze słowami niepodległościowej Deklaracji i okrzykami “Manse!” na ustach, ruszyły ulicami Seulu, by dać wyraz swojemu sprzeciwowi wobec okupanta. Jeszcze tego samego dnia marsze i protesty odbyły się w sześciu innych miastach, a w kolejnych dniach dziennie odbywało się ponad sto, a nawet dwieście demonstracji w całym kraju.

Protesty odbywały się przez około miesiąc i szacuje się, że w tym czasie wzięło w nich udział ponad 2 miliony Koreańczyków, czyli około 10% ówczesnej populacji. Mimo, że protesty były pokojowe, a demonstranci nie uciekali się do przemocy, to japońskie władze odpowiedziały brutalnie – protestujący atakowani byli przez policję i wojsko, tysiące ludzi aresztowano, a aresztantów torturowano i skazywano na śmierć.

Takie środki, a szczególnie publiczne egzekucje, miały zniechęcić Koreańczyków. Według oficjalnych japońskich źródeł podczas marcowego ruchu zginęło ponad 500 osób, a blisko 12 tysięcy zostało zatrzymanych, jednak koreańscy historycy szacują, że liczby te były dużo wyższe – nawet 7,5 tysiąca zabitych, blisko 16 tysięcy rannych i 46 tysięcy zatrzymanych.

Marcowy zryw stał się początkiem niestrudzonej walki Koreańczyków o zrzucenie jarzma okupacji i wyzysku. Najbardziej jego namacalnym efektem było powołanie 11 kwietnia 1919 roku do życia Koreańskiego Rządu Tymczasowego w Szanghaju, który konsolidował wysiłki Koreańczyków przebywających na obczyźnie o odzyskanie przez ich kraj niepodległości.

Chociaż niepodległość od japońskiego okupanta, tak przecież niedoskonałą i rozdzierającą Koreę wpół, udało się uzyskać dopiero wiele lat po wydarzeniach 1 marca 1919 roku, to właśnie ten patriotyczny zryw uważa się za początek drogi ku niepodległości Korei i od 1949 w Korei Południowej) Koreańczycy obchodzą rocznicę tego dnia, jak święto patriotyzmu, odwagi i niezłomności swojego narodowego ducha.

______________________________

Źródła
Presidential Archive of Korea. Accessed February 25, 2022.  http://19together100.pa.go.kr/eng/lay2/S79T82C88/contents.do.

Korean war Unit. Accessed February 25, 2022. https://sites.google.com/site/koreanwarunit/day-1-introduction-to-korea-s-20th-century/pictures-of-japanese-colonialism

Devine, Richard. “Japanese Rule in Korea after the March First Uprising. Governor General Hasegawa’s Recommendations.” Monumenta Nipponica 52, no. 4 (1997): 523–40. https://doi.org/10.2307/2385698.

Jung, Hae-myoung. „Feb. 8 Independent Declaration distributed worldwide in 4 languages.” The Korea Times. Accessed February 25, 2022. https://m.koreatimes.co.kr/pages/article.asp?newsIdx=263338

Neff, Robert. „Foreign Press Reactions to March 1 Movement.” The Korea Times. Accessed February 25, 2022. https://www.koreatimes.co.kr/www/nation/2022/02/113_61759.html

Fretwell, James. „“The 3.1 People’s Uprising”: how North Korea sees the March First Movement.” North Korea News. Accessed February 25, 2022. https://www.nknews.org/2020/02/the-3-1-peoples-uprising-how-north-korea-sees-the-march-first-movement/

Breen, Michael. „The March 1 Uprising: New Nation, New Leaders.” The Korea Times. Accessed February 25, 2022. http://www.koreatimes.co.kr/www/news/nation/2010/07/113_61567.html